Papenburg

Papenburg in het Emsland

Papenburg is een mooie en gezellige stad in Duitsland en gelegen in de regio Emsland. De stad telt ongeveer 38.000 inwoners. Het heeft een rijke geschiedenis wat te zien is aan de diverse historische panden en gebouwen. De stad biedt een breed aanbod aan leuke dingen om te ondernemen. Het meest bekend is Papenburg van de grote cruiseschepen die gebouwd worden op de Meyer Werft. Naast deze scheepswerf is er nog veel te zien en te doen in Papenburg. Qua grootte is het een ideale stad voor een weekendje weg of dagje uit.

Historie en geschiedenis

De geschiedenis van Papenburg gaat terug tot de 17e eeuw. In die tijd was Papenburg een gehucht wat bestond uit een aantal boerderijen gelegen aan een kanaal wat was ontstaan door de winning van veen, het turfsteken. Papenburg is namelijk de oudste en langste veenkolonie van Duitsland en werd naar Nederlands voorbeeld gesticht door Dietrich von Velen. Deze Von Velen was een zogenaamde leenman en bewoonde een oud kasteel, de Papenborg (1250) waar het huidige Papenburg haar naam aan dankt. Een leenman had veel invloed en zo kon Von Velen het winnen van turf hier in het gebied rond Papenburg introduceren. Het turf werd net als in Nederland als brandstof gebruikt.

Oude schepen in het centrum van Papenburg
- Diverse mooie oude schepen zijn er te zien in het centrum van Papenburg

Papenburg werd midden 18e eeuw groter en welvarender. Dit kwam om er steeds meer scheepswerfjes aan het kanaal kwamen waar tjalken en ook grote zeewaardige zeilschepen werden gemaakt. Rederijen ontstonden er vervolgens ook waardoor de schepen werden gebruikt voor de handel. De ligging van de stad aan de rivier de Eems, die toegang biedt tot de zee zorgde er voor dat Papenburg een bloeiperiode doormaakte. In 1856 kreeg Papenburg aansluiting op het spoornet en in 1860 het officiële stadsrecht.

Bezienswaardigheden in Papenburg

Grachten en oude schepen
Net al in de hele regio rondom Papenburg zijn ook in de stad zelf veel waterwegen die ontstaan zijn tijdens en door de winning van turf. De vele oude kanaaltjes en grachten zorgen voor een in Duitsland uniek stadsbeeld. De historische schepen die in het oude centrum liggen maken duidelijk dat Papenburg een geschiedenis heeft van scheepswerven en handel. Ze zorgen voor een maritieme en gezellige sfeer in het stadje. Sommige schepen zijn ook van binnen te bekijken langs de ongeveer 1 km lange route langs het Hauptkanal waarin ze liggen. Deze verzameling schepen wordt als Scheepvaart-openluchtmuseum Papenburg gepromoot.

Rathaus in Papenburg
- Het mooie Rathaus in Papenburg

Oude binnenstad van Papenburg
Het historische centrum wordt gekenmerkt door oude herenhuizen en andere mooie gebouwen. Dit in combinatie met de nodige winkeltjes, cafés en restaurants maken het tot een aangename plaats. De grachten en de vele ophaalbruggen laten je soms denken dat je in Stadkanaal of Veendam rondloopt. Zoals eerder gezegd hebben de Groningse veenkoloniën als voorbeeld gediend voor Papenburg en omgeving. Dat het hier soms wat Hollands aandoet is dus te verklaren.

St. Antoniuskerk
Een van de indrukwekkendste historische gebouwen in Papenburg is de St. Antioniuskerk. De katholieke kerk is een zogenaamde hallenkerk in gotische stijl. De kerk werd tussen 1875 en 1877 gebouwd. Naast dat de kerk gebruikt wordt door de katholieke gemeenschap worden er ook lezingen en concerten in gegeven.

St. Antoniuskerk in Papenburg
- De St. Antoniuskerk in Papenburg

Rathaus
Het Rathaus werd in 1931 gebouwd en is het politieke centrum van Papenburg. Het is een bezienswaardig gebouw met zijn bijzondere gevels en daken. Ook de entree en het mooie houtsnijwerk in de Raadszaal zijn het bekijken waard.

Alte Drostei
De Alte Drostei werd gebouwd tussen 1630 en 1636 midden in een roerige tijd, de Dertigjarige Oorlog. Het is het oudste historische gebouw in Papenburg. Volgens oude documenten blijkt dat de eerder genoemde Dietrich von Velen opdrachtgever is geweest tot de bouw van de ambtswoning. Het gebouw diende in die tijd als onderkomen voor de eerste pioniers die Papenburg hebben helpen ontstaan. Daarnaast werden er belangrijke gasten ontvangen. Tegenwoordig is het een cultureel centrum

Alte Drostei in Papenburg
- De Alte Drostei is het oudste historische gebouw in Papenburg

Alter Turm
In de wijk Obenende staat de Alter Turm. De achthoekige toren is een overblijfsel van de eerste Obenende-kerk St.Michael. Deze werd gebouwd in 1784 en in 1910 afgebroken. De toren werd gebouwd tussen 1848 en 1850 op initiatief en met financiële steun van Papenburgse kapiteins/zeelieden en is een replica van de vuurtoren van Riga en tegenwoordig het herkenningspunt van de wijk Obenende

Molens Meyers Mühle en Bockwindmühle
In Papenburg staan ook een paar molens. De Bockwindmühle werd gebouwd in 1709 is daarmee de oudste molen in het Emsland. De gehele molen kan op de fundering, de "bock" draaien. Vandaar de naam. De Meyers Mühle werd in 1888 gebouwd en in 1999 gerenoveerd. Beide molens zijn op afspraak te bezichtigen. Meer info is hierover te krijgen op het VVV-kantoor in Papenburg.

Oude havenkraan Alte Werft
De Meyer Werft verhuisde in de jaren tachtig van de vorige eeuw. De aanwezige hallen kregen een nieuwe functie als cultureel centrum. Op het buitenterrein aan de Ölmühlenweg bleef de oude havenkraan gespaard. Tegenwoordig is het technische monument en een herkenningspunt van Papenburg.

Musea in Papenburg

In Papenburg zijn enkel leuke en interessante musea gevestigd. Hieronder worden er enkele genoemd.

Von-Velen-Anlage
In de wijk Obenende is de Von-Velen-Anlage te vinden. Daar is een openluchtmuseum ingericht over het leven in de veenkolonie die Papenburg was in haar beginjaren. Het harde werken en dito leven van de turfstekers wordt er goed weergegeven.

Von-Velen-Anlage, openluchtmuseum Papenburg
- Von-Velen-Anlage, openluchtmuseum over het harde leven in de veenkolonie Papenburg

Maritieme wandeling
Een wandeling langs historische schepen in de oude binnenstad. Enkele schepen zijn ook aan de binnenkant te bekijken.

Forum Alte Werft
Vroeger een scheepswerf, tegenwoordig een kunstgalerie waar kunstenaars uit de omgeving hun werk exposeren.

Maritime Erlebniswelt
Een innovatieve en interactieve tentoonstelling die de stads- en scheepvaartgeschiedenis van Papenburg verteld. Hier wordt de lange geschiedenis van de scheepsbouw gecombineerd met de oorsprong als centrum van de turfwinning. Een bijzondere ontdekkingsreis voor jong en oud.

 

Meyer Werft

De Meyerwerft geniet zonder twijfel de meeste bekendheid in Papenburg en ver daar buiten. De cruiseschepen die hier gebouwd worden hebben hun thuishavens namelijk over de hele wereld. De Meyer Werft werd in 1795 opgericht. en vandaag de dag staat de 7e generatie Meyer aan het roer van dit bijzondere bedrijf. Bij helder weer is het grootste droogdok ter wereld al van kilometers ver te zien. In de enorme hal worden dan ook schepen van honderden meters lang en zo hoog als een flat gebouwd. Van de vele scheepswerven die ooit in Papenburg waren gevestigd is de Meyerwerft de enige die nog over is.

De Meyerwerft in Papenburg
- De Meyerwerft is wereldberoemd vanwege de grootte cruiseschepen die er gebouwd worden

In het bezoekerscentrum is een tentoonstelling en wordt met beeld en geluid van alles duidelijk gemaakt over de historie van de werf en is er uiteraard veel aandacht voor de moderne scheepsbouw.

Tip! het wegslepen van een bijna af cruiseschip over de Eems naar zee is een bijzondere aangelegenheid. De route moet langs diverse hindernissen als bruggen en sluizen en door een relatief smalle en ondiepe rivier. Dit precisie werk wordt van te voren kundig gepland en voorbereid. Op de dag van uitvoering staan duizenden belangstellenden langs de route om de operatie te bekijken. Dan pas is echt goed te zien wat voor enorme afmetingen de schepen hebben.

Wat te doen in de omgeving van Papenburg

Op de fiets Wie van fietsen houdt kan in de omgeving van Papenburg mooie routes rijden en alle richtingen uit. Je fietst door een vlak en open landschap en komt langs en door dorpen in een verder landelijk gebied. Boerderijen, landerijen en grasweiden met koeien behoren dus ook tot het decor. Dit alles maakt het afwisselend en leuk om te ontdekken. Een fietsroute langs de Eems is populair en is onderdeel van de Emsradweg. Ook hier rijdt je door het eerder genoemde landschap maar komt ook boten tegen, zeker in de zomermaanden.

Schloss Clemenswerth  Is een oud jachtslot gelegen vlakbij Sögel. Het slot en zijn omgeving zijn zeker een bezoekje waard voor liefhebbers van geschiedenis en architectuur.

Leer Het stadje Leer ligt ongeveer 25 km noordelijke van Papenburg. Het heeft een mooie Altstadt en een oude haven met historische schepen en diverse musea. Met goed weer is het op de fiets een leuk reisdoel.

Leer, het Bünting Teemuseum
- Leer, het Bünting Teemuseum is te vinden aan de Brunnenstraße 33

Overnachten in Papenburg

Alles in Papenburg en omgeving bekijken en doen lukt niet in één dag. Wat betreft overnachtingsmogelijkheden, Papenburg heeft een breed scala aan hotels en pensions om uit te kiezen, variërend van luxe hotels tot gezellige familiehotels. Voor degenen die de voorkeur geven aan een meer authentieke ervaring, zijn er ook enkele charmante bed & breakfasts beschikbaar.