Heidelberg: historische barrokstad aan de Neckar
Heidelberg is een oude universiteitsstad gelegen aan de oevers van de Neckar in het zuidwesten van Duitsland in de deelstaat Baden-Wurtemberg. Deze stad is een ware schat voor reizigers die op zoek zijn naar een unieke mix van historie en cultuur. Het imposante kasteel, eeuwenoude universiteit en de charmante Altstadt (oude binnenstad) maken Heidelberg tot één van de mooiste steden van Duitsland.
Historie en geschiedenis
Heidelberg's geschiedenis gaat terug tot de 5e eeuw. Er wonen dus al heel lang mensen in deze regio, In officiële documenten wordt in 1196 de naam Heidelberg voor het eerst genoemd. De stad kreeg pas echt bekendheid in de late middeleeuwen door de oprichting van de Ruprecht-Karls-Universität in 1386. De universiteit is daarmee de oudste van Duitsland, en markeerde een keerpunt in de ontwikkeling van de stad.
Gedurende de eeuwen heeft Heidelberg verschillende historische gebeurtenissen doorstaan, waaronder de Dertigjarige Oorlog en de Negenjarige Oorlog, die beide aanzienlijke schade aan de stad toebrachten. Eind 17e eeuw werd de gehele middeleeuwse stad verwoest tijdens invallen van Franse troepen. Daarna begon men met de wederopbouw, en werd de stad in barokke architectuur herbouwd.. De universiteit bleef al die eeuwen een belangrijke rol spelen maar in 1803 werd n de universiteit nieuw leven geblazen en daarmee kreeg Heidelberg al spoedig veel invloed op het gebied van wetenschap en cultuur, en dat heeft het tot op heden nog steeds. Er werken ongeveer 15.000 mensen bij de universiteit en het is daarmee de grootste werkgever in Heidelberg en omgeving.
Heidelberg heeft als één van de weinige grote steden in Duitsland nagenoeg niet geleden onder bombardementen in de Tweede Wereldoorlog. De stad kwam zo goed als schadevrij door de oorlog en heeft daardoor nog veel originele historische bebouwing.
De stad speelde een cruciale rol in de Reformatie. In de 16e eeuw werd hier de beroemde Heidelbergse Catechismus opgesteld, een belangrijk document voor de protestantse leer. Dit rijke religieuze erfgoed is nog steeds zichtbaar in de vele historische kerken die de stad sieren.
Bezienswaardigheden in Heidelberg
Het mooie Heidelberg wordt jaarlijks druk bezocht vanwege de vele bezienswaaridge huizen en gebouwen die het binnen de stadsgrenzen heeft. De meest belangrijke bezienswaardigheden worden hier uitgelicht. Het is raadzaam als je de stad bezoekt een stadsgidsje te kopen bij de tourist-info voor uitgebreidere informatie. Het hart van de stad is de goed bewaard gebleven Altstadt met zijn historische huizen en gebouwen. Daarboven reist het indrukwekkende schloss Heidelberg hoog uit.
Schloss Heidelberg
Het boven de stad uittorende majestueuze kasteel, schloss Heidelberg is in werkelijkheid een grote residentie, die tussen de 13e en 17e werd gebouwd en diverese malen werd uitgebreid. Het was van oorsprong een goed fortificeerd gotisch kasteel, en diende als zetel van de Paltsgraven van het huis Wittelsbach. Na een verbouwing in de 16e eeuw werd het kasteel een van Duitslands mooiste residenties. De troepen van de Franse Lodewijk XIV veroverde Heidelberg in 1693 en lieten zowel van de stad alsook het kasteel weinig over. In de 18e eeuw werd het kasteel gedeeltelijk herbouwd, maar dit werd gestaakt na een grote brand in 1764. Tegenwoordig is het grotendeels een ruïne, maar wel een hele imposante en beeldbepaalde die als geweldig decor dient voor de jaarlijkse zomeravondconcerten.
De kasteelruïne is aan de buitenzijde vrij te bezoeken. Er zijn een aantal gebouwen die binnen ook bezocht kunnen worden, tegenbetaling, waaronder een museum. Als je de bergbahn neemt naar boven zit in de ticketprijs ook de toegang tot het museum. Ook het terrein met prachtige tuinen is de moeite waard om te verkennen. Er zijn meerdere locaties waar het genieten is van een mooi uitzicht op de stad.
Hauptstrasse
De Hauptstrasse, is een van de langste voetgangerszones in Europa, vormt de ruggengraat van de Altstadt. Hier vind je een mengeling van historische gebouwen afgewisseld met gezellige cafés en restaurants, boetiekjes en winkels van hippe internationale merken.
Alte Brücke
Deze indrukwekkende negenbogige brug over de rivier de Neckar werd in 1786-1788 gebouwd. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog werd de brug gedeeltelijk opgeblazen door de Duitse Wehrmacht tegen de oprukkende Amerikaanse troepen. Snel na het einde van de oorlog, al in 1947 werd de herstelde brug weer ingebruik genomen. De Alte Brücke is een van de meest fotogenieke plekken van Heidelberg. Vanaf deze plek heb je een prachtig uitzicht op schloss Heidelberg, de Neckar en de witte poorttorens als entree van de Altstadt.
Marktplatz en Rathaus
Het centrale plein van de stad, de Marktplatz, wordt gedomineerd door het prachtige Rathaus (stadhuis). Op dit levendige plein vinden regelmatig markten en evenementen plaats, waardoor het een bruisend centrum van activiteit is. Het door de Neptunesfontein versierde marktplein was in het verleden een plaats waar executies plaatsvonden en heksen en ketters werden verbrand.
Heiliggeistkirche
Deze gotische kerk, gelegen aan de Marktplatz, is een van de meest opvallende gebouwen in de Altstadt. De kerk heeft een turbulente geschiedenis en was ooit verdeeld tussen katholieken en protestanten. De tussen 1400-1441 op de plek van een laat-Romaanse basiliek gebouwde Heiliggeistkirche is het oudste heiligdom van de stad.
Haus zum Ritter
Eén van de meest gefotografeerde huizen, bovenop de reneaissancegevel staat een standbeeld van een ridder. Het werd in 1592 voor de familie van een rijke textielhandelaar gebouwd en werd tijdens de verwoesting van de stad door Franse troepen gespaard.
Hexenturm
De Hexenturm, deze toren was ooit onderdeel van de 13e eeuwse middeleeuwse stadsfortificaties.
Jesuitenkirche
Deze kerk werd in 1712-1751 gebouwd door Jezuïeten die in 1698 in Heidelberg kwamen. De monumentale rode gevel is versierd met beeldhouwwerk. In het royale gebouwencomplex ernaast was vroeger het Jezuïetencollege gevestigd.
Universitätplatz
Dit centrale plein is het hart van de universiteitswijk. Hier vind je de Alte Universität, een prachtig barok gebouw dat nu dienst doet als museum en ceremoniële hal. Het oude universiteitsgebouw ontworpen door de plaatselijk architect Johann Adam Breuning werd gebouwd in 1712-1735. In het achterste deel is de Kärzer te bezoeken, een soort gevangenis waar vroeger al te kritische studenten werden opgesloten.
De universiteitsbibliotheek, een indrukwekkend gebouw in renaissancestijl, herbergt een schat aan historische documenten en is een must-see voor boekenliefhebbers.
TIP: het hele jaar door is het mogelijk een rondvaart te maken op de Neckar. Er zijn diveres tochten mogelijk. Wij deden de Heidelberg sightseeing tour tijdens heerlijk zomers weer zodat we lekker buiten op het dek konden zijn.. De rondvaart duurt ongeveer 50 minuten waarbij je de stad en omgeving vanaf het water op een hele andere manier beleeft. De aanlegsteiger voor de rondvaartboot is bij de Alte Brücke.
Musea en culturele-evenementen
In Heidelberg zijn een aantal interessante musea die het bezoeken waard zijn.
Kurpfälzisches Museum - In het hart van de Altstadt is dit museum gevestigd in een statig barokpand. Hier is alles van de regionale geschiedenis tot kunst te ontdekken en neemt je als bezoeker mee op een reis door de tijd, van de prehistorie tot de moderne tijd.
Deutsche Apotheken Museum - Wat verscholen in het majestueuze Heidelberger Schloss is het Deutsche Apotheken Museum te vinden, een uniek museum gewijd aan de geschiedenis van de farmacie. Hier zijn oude apothekersgereedschappen, historische recepten en een fascinerende collectie geneeskrachtige kruiden en preparaten te bewonderen.
Museum für Kunst und Technik - Dit museum biedt een verfrissende kijk op hoe kunst en technologie elkaar beïnvloeden en versterken. .Bezoekers kunnen hier niet alleen kijken, maar ook actief deelnemen aan diverse experimenten en installaties. Het museum draagt bij aan Heidelbergs reputatie als een stad waar traditie en innovatie hand in hand gaan.
Heidelberg bruist het hele jaar door van culturele evenementen, teveel om op te noemen maar enkele jaarlijkste hoogtepunten lichten we even uit.
Heidelberger Schlossbeleuchtung - Dit spectaculaire evenement combineert geschiedenis, licht en vuurwerk op een werkelijk betoverende manier. Jaarlijks begin juni en september.
Heidelberger Schlossfestspiele: Een zomerfestival met theater- en muziekvoorstellingen in de schilderachtige setting van het Heidelberg Kasteel. Jaarlijks in juni en juli.
Heidelberger Herbst: Een traditioneel herfstfestival dat de oude binnenstad vult met muziek, kunst en culinaire specialiteiten. Jaarlijks in het laaste weekend van september.
Heidelberger Weihnachtsmarkt: De beroemde kerstmarkt van Heidelberg, die de Aldtstad in december omtovert tot een winterwonderland.
Wandelen in de omgeving van Heidelberg
In de omgeving van Heidelberg zijn mooie wandelingen te maken. Wel heb je te maken met behoorlijke hoogteverschillen in dit deel van Duitsland wat het intensiever maakt en wat meer vraagt dan wandelen over vlakke paden. Goed schoeisel en een redelijke conditie heb je wel nodig.
Philosophenweg - de Philosophenweg (Filosofenweg) is een absolute aanrader. Dit schilderachtige pad, gelegen op de noordelijke oever van de Neckar, biedt een adembenemend uitzicht over de oude stad, het kasteel en de rivier. Het pad begint bij de Alte Brücke en slingert zich omhoog langs de Heiligenberg. Onderweg passeer je prachtige tuinen en historische bezienswaardigheden. Voor de terugweg kun je kiezen voor de Schlangenweg, een steile, kronkelende trappad die je terug naar de stad leidt. Onderweg is het genieten van mooie uitzichten op Heidelberg en omgeving.
In alle jaargetijden is het wandelen van de Philosophenweg de moeite waard. Onderweg kan je ook verder de Heiligenberg op. Iets hoger boven de Philosophengärtchen is Bismarckturm gelegen. Afhankelijk van de route is het mogelijk dat je meerdere bezienswaardigheden onderweg nog tegenkomt. Op de top van de Heiligenberg staat de ruïne van een basiliek, resten van een vroeger benedictijnerklooster.
Heidelberg is meer dan alleen een historische stad; het is een plek waar verleden en heden naadloos samenkomen. Het is geen hele grote stad, maar er is zoveel te zien dat je meerdere dagen nodig hebt om het allemaal enigzins te kunnen bekijken. Als locatie voor een lang weekend weg , of nog beter, een korte vakantie is Heidelberg dan ook uitermate geschikt voor liefhebbers van historie, kunst en cultuur.